منطقه گردشگری غار هوتو کمربند
منطقه گردشگری غار هوتو کمربند | روستای قلعه پایان در شمال ایران واقع شده و مربوط به اواخر دوره ساسانیان و سدههای اولیه دوران اسلامی است. این روستا در شهرستان گلوگاه، بخش کلباد و دهستان کلباد قرار دارد و در تاریخ ۲۷ آبان ۱۳۸۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است.
بهشهر
بهشهر، شهری زیبا و تاریخی در استان مازندران ایران است که به دلیل آب و هوای معتدل، مناظر طبیعی بکر و تاریخ غنی خود، همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده است. این شهر با قرار گرفتن در دامنههای البرز و کنار دریای خزر، ترکیبی منحصربهفرد از جنگلها، کوهها و ساحل را به نمایش میگذارد که آن را به یکی از محبوبترین مقاصد گردشگری شمال ایران تبدیل کرده است.
تاریخچه و نامگذاری
بهشهر در گذشته با نام “اشرفالبلاد” شناخته میشد و در دوره صفویان به دلیل توجه ویژه شاه عباس اول، به یکی از مهمترین شهرهای شمال ایران تبدیل شد. شاه عباس با ساخت باغها و کاخهای زیبا در این منطقه، بهشهر را به محل اقامت تابستانی خود تبدیل کرد. از آن زمان، این شهر با نام بهشهر شناخته میشود که به معنای “شهر بهشت” است.

زبان و قومیت در بهشهر
مردم بهشهر به زبان مازنی صحبت میکنند و از قوم تبری هستند که ریشه در قوم باستانی تپوری دارند. در این شهر، گروهی به نام گالش نیز وجود دارد که به گویشی از زبان مازنی به نام گالشی صحبت میکنند. همچنین، گرجیهایی که در زمان شاه عباس از قفقاز به این منطقه کوچانده شدند، در بهشهر ساکناند.
رابینو به گروهی از مردم به نام گودار و یاسنت لویی رابینو به گروهی به نام تات اشاره میکند. تاتها، گروهی از مردم کوهنشین در مناطق اطراف بهشهر هستند که به گویشی به نام تاتی سخن میگویند. به گفته محمدصالح ذاکری، تات به معنی بومی و روستایی در زبان اهالی مازندران است و به نوعی معادل زبان مازندرانی محسوب میشود.
جمعیت
براساس سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیت بهشهر برابر با ۹۴٫۷۰۲ نفر بودهاست.
خطر انقراض قوم تبری
پژوهشگران به مشکلاتی چون آمار بالای طلاق، باروری کم و سالمندی در میان قومیت تبری اشاره کرده و بر لزوم سیاستهای جوانسازی جمعیت تأکید دارند. بیم انقراض این قومیت یک خطر جدی محسوب میشود؛ به طوری که از ۴۳۰ هزار زوج مازنی در سال ۱۴۰۱، حدود ۱۰ هزار زوج نابارور شناسایی شدند.
موقعیت جغرافیایی
این شهرستان از سمت شمال به تالاب و خلیج میانکاله، از سمت شرق به شهرستان گلوگاه، از سمت غرب به دو شهرستان ساری و نکا و در نهایت از سمت جنوب به دامنههای البرز و شهرستان دامغان منتهی میشود. بهشهر از جمله شهرهای بسیار محبوبی است که با جاهای دیدنی فراوان و دوستداشتنی، بسیار مورد توجه گردشگران قرار دارد.
غار های هوتو و کمربند نیز در نزدیکی بهشهر قرار دارند
غارهای هوتو و کمربند
غارهای هوتو و کمربند از عجایب طبیعی و تاریخی ایران محسوب می شود که در سال 1387 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاند. غار هوتو و غار کمبربند در فاصله 25 کیلومتری شهرستان بهشهر در استان مازندران قرار دارد. این غارهای باستانی به طور دقیق تر در شهرستان بهشهر، بخش یانهسر، دهستان عشرستاق و روستای تروجن واقع شدهاند. غارهای هوتو و کمربند از لحاظ قدمت مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان و عصر پارینه سنگی هستند. این غارها در سال 1328 توسط پروفسور کارلتون، استاد باستانشناسی دانشگاه فیلادلفیا، مورد کاوش قرار گرفتند و قدمت آنها 9 هزار سال قبل از میلاد مسیح تخمین زده شد.
پیشینه غار های هوتو و کمربند
غارهای هوتو و کمربند، که به دوران پیش از تاریخ ایران باستان مربوط میشوند، در روستای تروجن (شهید آباد) شهرستان بهشهر واقع شدهاند. این اثر تاریخی در تاریخ ۲۳ فروردین ۱۳۴۶ با شماره ثبت ۷۴۶ بهعنوان آثار ملی ایران شناخته شده است.
موقعیت جغرافیایی غار های هوتو و کمربند
غار هوتو و غار کمربند در دامنه رشته کوه البرز و نزدیک به ورودی شهر بهشهر قرار دارند. غار هوتو دارای دو مدخل در ارتفاعات مختلف و یک سوراخ تهویه در سقف است. وجود رودخانهای در مقابل این غارها آنها را به محلی مناسب برای سکونت انسانهای غارنشین تبدیل کرده است.
جاذبهها و مکانهای دیدنی اطراف غارهای هوتو و کمربند
غارهای هوتو و کمربند در نزدیکی بهشهر قرار دارند و به همین دلیل جاذبههای دیدنی متعددی در اطراف آنها وجود دارد:
1. برج آرامگاهی متعمدین : این برج در روستای شهیدآباد (تروجن) واقع شده و مربوط به دوره قاجار است. بنای هشتضلعی این برج روی سکویی سنگی ساخته شده و دارای گنبد مخروطی و تزئینات آجری زیبایی است.
2. مجموعه تاریخی عباس آباد : این مجموعه در 5 کیلومتری غارها قرار دارد و شامل کاخ، حمام، مسجد و باغ است. مجموعه عباس آباد از آثار ملی ایران و مربوط به دوره صفویه است.
3. پارک جنگلی بقعه : این پارک در دامنه کوه البرز واقع شده و مکان مناسبی برای پیادهروی و کوهنوردی است. پارک دارای چشمههای آب معدنی، رودخانه، و آبشارهای زیباست.
4. آبشار و سد البرز : در فاصله 10 کیلومتری غارها قرار دارند و مکان مناسبی برای تفریح، عکاسی و آبتنی هستند.
5. شهر بهشهر : بهشهر “نگین گردشگری مازندران” است و جاذبههای تاریخی و فرهنگی متعددی از جمله عمارت صفی آباد، باغ چهل ستون، و موزه باستانشناسی دارد.
علاوه بر این موارد، روستاهای ییلاقی با آب و هوای مطبوع نیز در اطراف غارها وجود دارند که قابل بازدید هستند.
نکات مهم
- قبل از سفر به غار، وضعیت آب و هوا را بررسی کنید و لباس مناسب به همراه داشته باشید.
- به تنهایی به غار نروید و حتماً با یک گروه یا راهنمای باتجربه سفر کنید.
- در غار سر و صدا نکنید و به سکوت غار احترام بگذارید.
- به هیچ وجه به دیواره ها و قندیل های غار دست نزنید.
- زباله های خود را در غار رها نکنید و آنها را در کیسه زباله جمع آوری کنید.
- از روشن کردن آتش در غار خودداری کنید.
- به حیوانات وحشی که در غار زندگی می کنند احترام بگذارید و به آنها غذا ندهید.
- در صورت بروز هرگونه مشکل، فوراً به راهنمای خود یا مقامات محلی اطلاع دهید.
قلعه پایان هم در نزدیکی این مکان قرار دارد

روستای قلعه پایان
روستای قلعه پایان یکی از روستاهای شمال ایران است که مربوط به اواخر دوره ساسانیان و سدههای اولیه اسلامی میباشد. این روستا در شهرستان گلوگاه، بخش کلباد و دهستان کلباد واقع شده و در تاریخ ۲۷ آبان ۱۳۸۶ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران با شماره ثبت ۲۰۲۸۱ ثبت شده است. قلعه پایان در نزدیکی منطقه میانکاله قرار دارد و از سمت شمال به آن میرسد.
موقعیت جغرافیایی قلعه پایان
روستای قلعه پایان به دلیل موقعیت جغرافیایی و تاریخیاش، دارای جاذبههای طبیعی و فرهنگی متعددی است. این روستا محیطی آرام و زیبا دارد که توجه گردشگران و پژوهشگران تاریخ و فرهنگ را به خود جلب کرده است. بافت سنتی و معماری محلی این منطقه نشاندهندهي سبک زندگی و فرهنگ مردم آن زمان است.
به طور کلی، قلعه پایان نه تنها از بُعد تاریخی مهم است، بلکه به عنوان یکی از نقاط زیبای شمال ایران میتواند برای علاقهمندان به تاریخ و گردشگری جذاب باشد.